W sprawach o przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego, pokrzywdzony może działać jako strona w charakterze oskarżyciela posiłkowego obok oskarżyciela publicznego, albo zamiast niego. 

Aby zostać oskarżycielem posiłkowym należy do czasu rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie (do czasu odczytania aktu oskarżenia) złożyć sądowi oświadczenie o przystąpieniu do procesu w charakterze oskarżyciela posiłkowego – można to zrobić ustnie lub pisemnie.

Oskarżyciel posiłkowy może mieć pełnomocnika, który będzie działał w jego imieniu. 

Oskarżyciel posiłkowy może zadawać pytania oskarżonemu, świadkom, biegłym itd. Oskarżyciel posiłkowy ma również prawo ustosunkowywać się do wypowiedzi, zgłaszać wnioski dowodowe, przeglądać akta sprawy, sporządzać z nich odpisy, zgłaszać wnioski o wyłączenie sędziego, prokuratora, ławników. 

Oskarżyciel posiłkowy może przemawiać na etapie głodów stron, ustosunkowywać się do całego przewodu sądowego, może żądać uzasadnienia wyroku, wnosić apelacje. Ma również prawo złożyć wniosek, aby sędzia penitencjarny lub dyrektor zakładu karnego zawiadomił go o zwolnieniu skazanego z zakładu karnego po odbyciu kary, o ucieczce skazanego z zakładu karnego, a także o wydaniu decyzji o udzieleniu skazanemu przepustki, czasowego zezwolenia na opuszczenie zakładu karnego, przerwy w wykonaniu kary, warunkowego zwolnienia. 

W razie śmierci oskarżyciela posiłkowego, osoby najbliższe mogą przystąpić do postępowania w tym charakterze na każdym etapie postępowania.